Terugblik werkbezoek raad aan Dutch Design Week Eindhoven

Op donderdag en vrijdag 21-22 oktober bracht de Raad voor Cultuur een werkbezoek aan Eindhoven, de stad die ieder jaar bruist van de energie tijdens het internationale designevent Dutch Design Week (DDW).

Eindhoven15

Het werkbezoek stond in het teken van gesprekken met bestuurlijke vertegenwoordigers van Brabantstad, directies van creatieve instellingen en van kennisname van ontwikkelingen op het terrein van creatieve industrie/design/technologie.

Voorzitter Kristel Baele: “de energie en de talenten die je in DDW tegenkomt zijn inspirerend en geven een beeld van de onvoorstelbare mogelijkheden en oplossingen die deze bevlogen ontwerpers en creatieve ondernemers onderzoeken. De bestuurlijke samenwerking in cultuurregio Brabantstad draagt sterk bij aan het artistieke- en ondernemingsklimaat in de regio en daarbuiten.“

Op de eerste dag bezocht de raad het Van Abbemuseum voor een rondleiding in de vernieuwde presentatie De collectie nu. We keken uit naar het bezoek. Het museum is zeker in Nederland voorloper op het gebied van Diversiteit & Inclusie. Directeur Charles Esche beschreef hoe het museum te werk gaat. Zo vindt er onderzoek plaats naar de wortels van het museum (1936) en de oorsprong van het kapitaal dat kunstverzamelaar Henri van Abbe, tevens naamgever van het museum, heeft gedoneerd. Van Abbe was sigarenfabrikant en eigenaar van meerdere fabrieken in Eindhoven. In de zaalopstellingen krijgt onderzoek naar dwarsverbanden tussen collectiestukken onverminderd veel nadruk. Esche vertelde hoe het museum als vaste werkwijze mensen van buiten betrekt om vanuit hun kennis en achtergrond interpretaties toe te voegen. Naast ruimere perspectieven op de collectie en het verzamelbeleid biedt het museum haar bezoekers ook meer zintuigelijke ervaringen. We waren verrast beroemde schilderijen te kunnen voelen en te ervaren aan de hand van 3D vormgegeven modellen. Een kubistisch geschilderd gelaat van Picasso krijgt zo een tastbare dimensie.

Tijdens het werkbezoek ontmoette de raad onder meer de wethouders cultuur en design (Monique List) en erfgoed (Rik Thijs) van Eindhoven, de wethouders cultuur van Den Bosch (Mike van der Geld), Tilburg (Marcelle Hendrickx) en Breda (Marianne de Bie). Onderwerp was de samenwerking in de cultuurregio Brabantstad en de uitwerking en nasleep van de corona-crisis voor de Brabantse cultuursector. Vermelding verdient ook de voedzame en experimentele lunch van fooddesigner Chef Erling die ons ruim voldoende energie bood voor de rest van de dag.

De raad bezocht de Graduation Show met eindexamenpresentaties van de studenten van de Design Academy, een vast onderdeel van de DDW. Dit jaar was de titel The Greater Number, de zoektocht naar ‘het betere aantal’. Dat bleek een uitdagende oproep aan de jonge ontwerpers. De open ruimte van het Beursgebouw bood een bont spectrum van creatieve ideeën en ontwerp. Zo waren er projecten om ‘afval’ te gebruiken voor nieuwe toepassingen en daagde de corona-pandemie studenten uit tot ludieke verbeeldingen. Ook konden we de communicatie met onze ‘innerlijke alien’ oproepen via een speciaal ontworpen muziekinstrument.

Tijdens een diner met ontwerpers en directeuren van creatieve instellingen, vertegenwoordigd op de DDW, ging de raad in gesprek over de vele ontwikkelingen en de energie binnen de sector. Het gezelschap was een vertegenwoordiging van ontwerpers en ondernemers op zoek naar mogelijkheden voor kunst en (bio)technologische ontwikkelingen (zoals BioArt Laboratories, NextNature), talentontwikkelingsprojecten, broedplaatsen en collectieven (Kazerne, STRP, Make Eindhoven, Foundation We Are, Sectie C, TAC, Nulzes, NOoF). Met technologische experimenten, co-creatie en ondernemerschap worden alle denkbare toekomstige opgaven benaderd op gebied van mode, architectuur, bio-technologie, impact van technologische ontwikkelingen op het leven en de toekomstige samenleving.

Op de tweede dag kreeg de raad een rondleiding in MU Eindhoven van directeur Angelique Spaninks in de tentoonstelling LAWKI Alive over de digitale overload van bewegend beeld. Martijn Paulen, directeur van de DDW, leidde ons rond over het Ketelhuisplein langs het Hara Hachi Bu Dorp, dat het concept bevraagt om een stapje terug te doen in meerdere facetten van het dagelijks leven. Ook liepen we in een huis van twee verdiepingen dat helemaal is gebouwd volgens de principes van circulaire methodieken en biobased materialen, een opmaat naar grootschalig klimaatvriendelijk bouwen en wonen (The Exploded view). The Embassy of Inclusive Society toonde ons uiteenlopende ontwerpprojecten en is in opzet een pleidooi voor nieuwe samenwerkingen van ontwerpers met een bredere representatie uit de samenleving.

Hergebruik is een groot thema op DDW. We bezochten Het Circulair Warenhuis, REX, de eerste Nederlandse statiegeld-stoel, De Marker Wadden, een project om nieuw natuurgebied te ontwikkelen en World Design Embassies, een samenwerking met partners over de hele wereld om visies op de toekomst te ontwerpen. En heel beloftevol, ieder jaar opnieuw staan nieuwe lichtingen studenten aan de designafdelingen van de Nederlandse Academies (Class 2021) in de startblokken om hun ideeën voor ontwerp van de toekomst te ontwikkelen. We zagen mooie presentaties van de verschillende opleidingen.

Christien Meindertsma, ambassadeur van DDW, vertelde in Microlab gedreven over de aarde die in zichzelf een gesloten systeem is en opgebouwd uit materie en elementen (Sharing Elements). Dat geldt ook voor de mens en de producten om ons heen. Zo zagen we onszelf in de glazen vitrines weergegeven als hoopjes materie, waaronder fosfor, zilver en goud. Met haar poëtische verbeelding van dit gegeven laat ze ons nadenken over de beschikbaarheid van materie en onze relatie met de aarde.

Het bezoek aan het Klokgebouw werd afgesloten met een rondleiding van Floris Alkemade, DDW-ambassadeur in de door hem ontworpen expositie Het Labyrint. In een vlammend betoog vroeg hij aandacht voor een radicaal andere benadering van de mens om de planeet te behoeden voor verdere uitputting. Alkemade koos voor de metafoor van het labyrint, waarin je immers gedwongen bent steeds van richting te veranderen. Met kunstwerken, foto’s en uitspraken van denkers en filosofen werd de bezoeker weliswaar hoop geboden maar werd in het doolhof van witte lakens de urgentie om nieuwe wegen en manieren van kijken te vinden welhaast voelbaar.

De lunch was bij Emoves, een platform en talentontwikkelingsprogramma voor urban culture. Speciaal voor de raad gaf Monique Hendriks, Nederlands Kampioen Poetry Slam 2021, een voordracht.

Met de sector Podiumkunsten/Film van Eindhoven ging de raad in gesprek over de moeizame omstandigheden van COVID-19. Er was een brede vertegenwoordiging aanwezig waaronder Tromp, Amateurkoren, Philharmonie Zuid-Nederland, Muziekgebouw Eindhoven, Effenaar, BEM en Natlab.

We danken allen die ons werkbezoek zo mooi hebben samengesteld en begeleid van harte. Het bezoek aan DDW Eindhoven was een bezoek om niet snel te vergeten!